باغ گياه‌شناسي نوشهر كه دومين باغ اكولوژي ايران و يكي از ذخيره‌گاه‌هاي ارزشمند ژني كشور محسوب مي‌شود، از نخستين ساعات صبح ديروز هدف تخريب قرار گرفت تا از اين پس به جاي درختان تنومند و متنوعي كه اين باغ را شكل مي‌داد بتون و سيمان جايگزين شود.
دكتر اميني، رئيس مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان مازندران در گفت‌وگو با« جام‌جم» با اعلام اين مطلب يادآور شد: مسوولان سازمان بنادر و كشتيراني نوشهر چند سالي است كه قصد دارند به منظور توسعه بندر و احداث جاده، اراضي اين باغ تحقيقاتي را در اختيار بگيرند كه با مقاومت مسوولان اين مركز در استان مازندران تاكنون اين امر ميسر نشده بود، اما متاسفانه از صبح روز شنبه گارد بندر با عوامل پيمانكار وارد باغ شده و اقدام به تخريب بخش‌هاي قابل توجهي از ديوار باغ گياه‌شناسي و حتي درختان كردند.
وي گفت: آنها براي اين كار هيچ مجوز قانوني نداشتند و ما نيروي انتظامي را در جريان موضوع قرار داديم، اما تا وقتي ماموران نيروي انتظامي از راه برسند، پرسنل و محققان اين مركز در حالي كه سعي داشتند مانع تخريب باغ شوند، بعضا مورد ضرب و شتم قرار گرفتند كه جاي تاسف است.
از سوي ديگر دكتر حبيب زارع، يكي از محققان باغ گياه‌شناسي كه سال‌هاي متمادي وقتش را صرف پژوهش در اين مركز علمي- تحقيقاتي كرده، گفت: باغ گياه‌شناسي از قدمتي بيش از ۵۰ سال برخوردار است و كانون بسياري از گونه‌هاي گياهي ايران و جهان است كه با زحمت محققان كشور ايجاد شده، اما صبح روز شنبه همه تلاش‌هاي چندين ساله ما زير ماشين آنها له شد و از بين رفت.
وي افزود: مجري طرح درصدد است ۸ تا ۱۰ هكتار از اين باغ را خراب كند كه عمليات آن را نيز آغاز كرده و حتي بخش‌هايي از تنها باقيمانده جنگل‌هاي جلگه‌اي استان مازندران كه در داخل باغ قرار گرفته‌اند و قدمت درختانش حداقل بين ۲۰۰ تا ۳۰۰ سال را شامل مي‌شود، در جريان اين عمليات آسيب‌ديده و بزودي كاملا ريشه‌كن مي‌شوند.
بدون شك هيچكس مخالف توسعه و طرح‌هاي عمراني نيست، اما پرسش اين است كه آيا نمي‌شد نقشه طرح توسعه را به گونه‌اي طراحي كرد كه كمترين آسيب به اراضي اين باغ ۳۵ هكتاري كه از ارزش ملي و حتي منطقه‌اي برخوردار است، وارد شود؟ آيا نمي‌شد جاده كمربندي نوشهر را كه قرار است از قلب باغ گياه‌شناسي نوشهر عبور داده شود از بيرون اين محدوده عبور مي‌دادند تا حاصل ۵۴ سال تحقيقات محققان كشور در يك لحظه زير خروارها خاك مدفون نشود؟
ارز ش علمي، اقتصادي، تحقيقاتي و تفرجي باغ گياه‌شناسي نوشهر اگر بيشتر از بندر نوشهر نباشد، كمتر نيست ، چرا كه در اين مركز به همت محققان كشور از سال ۱۳۳۵ تاكنون بيش از ۴۵۰ گونه درختي و درختچه‌اي در ۷۳ قطعه شكل گرفته و همچنين بالغ بر ۹۰۰ گونه گياهي ديگر هم از ارتفاعات مازندران تا شبه جزيره ميانكاله به صورت ۱۲ هزار نمونه در بخش هرباريوم اين باغ اكولوژي جمع‌آوري و نگهداري شده كه مطالعات زيادي روي آنها انجام شده تا پشتوانه‌اي باشد براي بخش منابع طبيعي و حتي كشاورزي ايران.
باغ گياه‌شناسي نوشهر تاكنون چند گونه جديد گياهي را به ايران و جهان معرفي كرده كه در خور تامل است. گياه «اسپيره نوشهري» براي نخستين بار در جهان و ايران از همين باغ كشف و در جهان به ثبت رسيد؟ دو گونه جديد از تيره‌هاي گل مغربي و ختمي، توسط محققان همين باغ، شناسايي و براي نخستين بار در ايران معرفي شده است. اما افسوس كه در اغلب طرح‌هاي توسعه‌اي كشور ارزش منابع ژني و طبيعي كشور به هيچ گرفته شده و اين گونه تصور مي‌شود كه گويي اين مراكز تنها زمين‌هاي باير با مشتي درختان مزاحم هستند كه بايد هر چه سريع‌تر از ميان برداشته شوند تا جاده و اسكله و... شود. در حالي كه مي‌توان با رويكرد توسعه پايدار هم جاده داشت و هم باغ گياه‌شناسي، هم جنگل داشت و هم بندر و اسكله و كارخانه. اما لازمه اين امر پذيرش جايگاه منابع طبيعي در توسعه كشور است.
